દિવાળી 2025 તારીખ: દિવાળી ક્યારે છે? તારીખ, પૂજા વિધિઓ અને શુભ સમય જાણો

દિવાળી, જેને દીપાવલી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ભારતમાં સૌથી વધુ ઉજવાતા અને આધ્યાત્મિક રીતે મહત્વપૂર્ણ તહેવારોમાંનો એક છે. તે અંધકાર પર પ્રકાશ, અનિષ્ટ પર સારા અને અજ્ઞાન પર જ્ઞાનના વિજયનું પ્રતીક છે. 2025 માં, દિવાળી ફરી એકવાર લોકોને ઘરો અને મંદિરોમાં ઉજવણી, પ્રાર્થના અને ઉત્સવના આનંદમાં એકસાથે લાવશે.

ચાલો 2025 ની દિવાળીની તારીખ, શુભ સમય, પૂજા વિધિઓ અને આ સુંદર તહેવાર પાછળના ઊંડા સાંસ્કૃતિક મહત્વનું અન્વેષણ કરીએ.

ભારતમાં દિવાળી 2025 ની તારીખ

હિન્દુ ચંદ્ર કેલેન્ડર મુજબ, દિવાળી કાર્તિક મહિનાની અમાવસ્યા (નવા ચંદ્ર દિવસ) ના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.

2025 માં, દિવાળી (લક્ષ્મી પૂજા) આ દિવસે ઉજવવામાં આવશે:

તારીખ: મંગળવાર, 20 ઓક્ટોબર 2025
દિવસ: કાર્તિક મહિનાની અમાવસ્યા તિથિ

દિવાળીની ઉજવણી મુખ્ય તહેવારના બે દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે અને કુલ પાંચ દિવસ સુધી ચાલુ રહે છે, દરેક દિવસનું પોતાનું મહત્વ હોય છે.

દિવાળી 2025 ના પાંચ દિવસની ઉજવણી

દિવાળી ફક્ત એક દિવસનો તહેવાર નથી - તે પાંચ શુભ દિવસોનો સમાવેશ કરે છે, દરેકનો અનોખો અર્થ અને ધાર્મિક વિધિઓ છે.

1. ધનતેરસ - 18 ઓક્ટોબર 2025

આ તહેવાર ધનતેરસથી શરૂ થાય છે, જે સ્વાસ્થ્ય અને આયુર્વેદના દેવતા ભગવાન ધન્વંતરીને સમર્પિત છે. લોકો તેમના ઘરો સાફ કરે છે, સોનું, ચાંદી અને નવા વાસણો ખરીદે છે, એવું માનીને કે તે સમૃદ્ધિ અને સારા નસીબ લાવે છે.

• તેરસ તિથિનો પ્રારંભ : 18 ઓક્ટોબર બપોરે 12:18 વાગ્યે
• તેરસ તિથિ સમાપ્ત : 19 ઓક્ટોબર બપોરે 1:51 વાગ્યે
• ધનતેરસ પૂજા મુહૂર્ત: સાંજે 7:16 થી 8:20 વાગ્યા સુધી (સમયગાળો: 1 કલાક 4 મિનિટ)
• પ્રદોષ કાલ: સાંજે 5:48-રાત્રે 8:20
• વૃષભ કાલ: સાંજે 7:16 -રાત્રે 9:11

આ દિવસે કિંમતી ધાતુઓ ખરીદવી શુભ માનવામાં આવે છે, કારણ કે તે દેવી લક્ષ્મીને પોતાના ઘરમાં આમંત્રણ આપવાનું પ્રતીક છે.

2. નરક ચતુર્દશી (છોટી દિવાળી) - 19 ઓક્ટોબર 2025 

આ દિવસ ભગવાન કૃષ્ણના રાક્ષસ નરકાસુર પર વિજયનો દિવસ છે. ભક્તો વહેલી સવારે નાના દીવા પ્રગટાવે છે, અભ્યંગ સ્નાન (તેલ અને જડીબુટ્ટીઓથી પવિત્ર સ્નાન) કરે છે અને મીઠાઈઓ તૈયાર કરે છે. સાંજ રોશની અને નાના ઉજવણીઓથી ભરેલી હોય છે, જે દિવાળીના ભવ્ય દિવસનો મૂડ સેટ કરે છે.

• અભ્યંગ સ્નાન મુહૂર્ત – સવારે 5:13 થી 6:25
• સમયગાળો – 1 કલાક 12 મિનિટ

૩. દિવાળી / લક્ષ્મી પૂજા - ૨0 ઓક્ટોબર ૨૦૨૫

દિવાળીનો મુખ્ય તહેવાર ભવ્યતાથી ઉજવવામાં આવે છે. ઘરો તેલના દીવા, મીણબત્તીઓ અને રંગબેરંગી લાઇટોથી પ્રકાશિત થાય છે. પરિવારો ધન, નસીબ અને સમૃદ્ધિની દેવીનું સ્વાગત કરવા માટે લક્ષ્મી પૂજા કરે છે.

• અમાસ તિથિ શરૂ: 20 ઓક્ટોબર બપોરે 3:44 વાગ્યે
• અમાસ તિથિ સમાપ્ત : 21 ઓક્ટોબર સાંજે 5:54 વાગ્યે
• લક્ષ્મી પૂજા મુહૂર્ત: સાંજે 7:08 થી 8:18 સુધી (સમયગાળો 1 કલાક 11 મિનિટ)
• પ્રદોષ કાલ: સાંજે 5:46 – રાત્રે 8:18
• વૃષભ કાલ: સાંજે 7:08 – રાત્રે 9:03

વેપારીઓ ચોપડા પૂજન પણ કરે છે, જે દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશના આશીર્વાદથી નવા નાણાકીય વર્ષની શરૂઆત દર્શાવે છે.

૪. પડતર દિવસ કે ધોકો – 21 ઓક્ટોબર

આ વખતે બે અમાસ હોવાના કારણે વચ્ચે પડતર દિવસ એટલે કે ધોકો આવ્યો છે. 20 ઓક્ટોબરે દિવાળી છે અને 21 ઓક્ટોબરે ધોકો છે. 22 ઓક્ટોબરે બેસતુ વર્ષ મનાવવામાં આવશે.

૫. ગોવર્ધન પૂજા - ૨૨ ઓક્ટોબર ૨૦૨૫

આ દિવસ ભગવાન કૃષ્ણને સમર્પિત છે, જે ગ્રામજનોને મુશળધાર વરસાદથી બચાવવા માટે ગોવર્ધન ટેકરી ઉપાડવાના તેમના કાર્યની યાદમાં છે. ભક્તો અન્નકૂટ તરીકે ઓળખાતી વિવિધ પ્રકારની ખાદ્ય વસ્તુઓ તૈયાર કરે છે અને કૃતજ્ઞતાના પ્રતીક તરીકે દેવતાને અર્પણ કરે છે.

• એકમ તિથિ શરૂ : 21 ઓક્ટોબર સાંજે 5:54 વાગ્યે
• એકમ તિથિ સમાપ્ત : 22 ઓક્ટોબર રાત્રે 8:16 વાગ્યે
• ગોવર્ધન પૂજા સવારનું મુહૂર્ત: સવારે 6:26 થી 8:42 (2 કલાક 16 મિનિટ)
• સાંજે મુહૂર્ત: બપોરે 3:29 થી 5:44 (2 કલાક 16 મિનિટ)

૬. ભાઈ બીજ - ૨૩ ઓક્ટોબર ૨૦૨૫

દિવાળીનો અંતિમ દિવસ ભાઈ બીજ છે, જે ભાઈઓ અને બહેનો વચ્ચેના પવિત્ર બંધનની ઉજવણી કરે છે. બહેનો આરતી કરે છે અને તેમના ભાઈઓના કપાળ પર તિલક લગાવે છે, તેમના સુખાકારી માટે પ્રાર્થના કરે છે, જ્યારે ભાઈઓ તેમની બહેનોનું રક્ષણ કરવાનું વચન આપે છે.